عوارض زخم پای دیابتی | مانیکان
جراحت‌های ناشی از دیابت، آسیب‌دیدگی‌هایی هستند که در اندام تحتانی ایجاد می‌شوند.
افراد مبتلا به دیابت در معرض بروز زخم پای دیابتی هستند. این اتفاق زمانی می‌افتد که یک بریدگی یا زخم باز به‌طور کامل بهبود پیدا نکند. این زخم‌ها معمولاً در کف پا ایجاد می‌شوند.
قرمزی و التهاب پوست پا، از علائم اولیه‌ی زخم پای دیابتی است. این علائم در اطراف زخم یا بریدگی دیده می‌شوند. گاهی اوقات، پوست ورم می‌کند و حتی ممکن است رنگ آن تغییر کند. این تازه شروع بیماری است و علائم به مرور زمان بیشتر می‌شوند و ممکن است عوارض دیگری نیز ایجاد شود.
در این‌جا اطلاعات مفصلی درمورد عوارض زخم پای دیابتی آورده شده است:
- عفونت پوست و استخوان
زخم پای دیابتی در معرض عفونت است. اگر درمان زخم پای دیابتی را به تعویق بیندازید و به راه رفتن ادامه دهید، زخم عمیق می‌شود و به استخوان‌ها و تاندون‌ها می‌رسد. کمبود اکسیژن ناشی از بیماری سرخرگ محیطی در چنین مواردی ممکن است باعث عفونت پوست، استخوان و تاندون‌ها شود.
- دفرمه شدن پا
دیابت کنترل‌نشده و طولانی با عفونت پای دیابتی منجر به ضعیف شدن عضلات و استخوان‌های پا می‌شود. در نتیجه در طول زمان، شکل پا تغییر می‌کند. اگر استخوان‌های ضعیف تحت فشار زیادی قرار بگیرند، ممکن است حتی باعث شکستگی آن‌ها شود. زخم‌های درمان‌نشده ممکن است منجر به عارضه‌هایی مانند پای شارکو، پنجه چکشی و افزایش قوس کف پا شوند.
- دمل چرکی
اگر زخم پای دیابتی عفونت کند، منجر به ایجاد دمل چرکی می‌شود. دمل، حاوی موادی عفونی است که از آن ترشح می‌کند. در چنین شرایطی، حتی پوشیدن کفش و جوراب هم مشکل خواهد بود.
- قانقاریا
اگر زخم پای دیابتی به موقع درمان نشود، بافت پوست اطراف پا به دلیل خون و اکسیژن ناکافی از بین می‌رود و منجر به ایجاد بافتی سیاه می‌شود که به آن ایسکمی می‌گویند.
ایسکمی یکی از علائم اولیه‌ی قانقاریا است. قانقاریا ممکن در کل پا گسترش پیدا کند و باعث بافت‌مردگی در کل پا شود.
- قطع پا
یکی از عوارض عدم درمان به موقع زخم پای دیابتی، قطع پا (آمپوتاسیون) است. عفونت‌های شدید، دمل چرکی و قانقاریا در پا، از بهبودی پا جلوگیری می‌کنند. در چنین مواردی، تنها راه پیشگیری از گسترش عفونت به جریان خون، قطع پای آسیب‌دیده است. بنابراین، اگر درمان زخم پای دیابتی را برای مدت زمانی طولانی به تعویق بیندازید، امکان قطع عضو بالاتر می‌رود.
- عفونت خونی
اگر عفونت زخم پای دیابتی به استخوان‌ها یا تاندون‌ها برسد، درمان باید فوراً آغاز شود. در غیر این صورت، این عفونت تا خون گسترش پیدا می‌کند و منجر به سپسیس یا عفونت خونی می‌شود. بعضی از باکتری‌ها ممکن است باعث فاشئیت نکروزان (بیماری گوشتخوار) شوند. این عوارض ممکن است بسیار خطرناک باشند.
توصیه‌هایی برای پیشگیری از عوارض زخم پای دیابتی
- دیابت را کنترل کنید. تغذیه مناسب داشته باشید و به‌طور مرتب ورزش کنید تا سطح قندخون کنترل شود. از رژیم غذایی سرشار از فیبر و آبمیوه‌های تازه استفاده کنید.
- بهداشت را رعایت کنید! پاها را آب گرم و صابون ملایم شستشو دهید و مراقب هرگونه احساس کرختی باشید.
- مرتب پاها را معاینه کنید تا متوجه بریدگی‌ها، جراحت‌ها، میخچه، تاول یا پینه شوید. در صورت بروز هر یک از این‌ها، فوراً با متخصص امراض پا مشورت کنید.
- ناخن‌ها را کوتاه نگه دارید. البته نباید بیش از حد کوتاه شوند.
- از کفش‌های تنگ استفاده نکنید. سعی کنید از دمپایی‌ها یا کفش‌های جلو بسته با سایز مناسب استفاده کنید.
- اگر سیگار می‌کشید، این عادت ناسالم را ترک کنید. زیرا باعث مشکلات بیشتری می‌شود. سیگار برای گردش خون خطرناک است و این مسئله نگران‌کننده خواهد بود.
در نهایت، مهم‌ترین توصیه این است که مراقب علائم و نشانه‌های زخم پای دیابتی باشید و مشورت با پزشک را به تعویق نیندازید. مشورت با متخصص و درمان زخم پا باعث می‌شود ناچار نباشید درمان‌هایی پیچیده و عوارض خطرناک آن را تحمل کنید.
نکته
افراد مبتلا به دیابت باید مراقب سبک زندگی و رژیم غذایی خود باشند. اولین گام، پیشگیری از بروز زخم پای دیابتی است.
اگر دچار علائم زخم پای دیابتی شدید، فوراً اقدام به درمان کنید. به محض این‌که متوجه تاول یا پینه شدید، به متخصص مراجعه کنید. درمان زخم پای دیابتی در مراحل اولیه بسیار آسان‌تر است.
