تکنیک الیزاروف چیست؟ | مانیکان
الیزاروف، یک متد جراحی شامل یک فیکساتور اکسترنال است که برای بازسازی، تغییر شکل یا افزایش طول استخوان (معمولاً اندام حرکتی) کاربرد دارد.
جراحی با اکسترنال فیکساتور بصورت کلی، یک روش درمانی جراحی است که در آن پین ها از طریق یک برش پوستی از استخوان عبور داده میشوند و به استخوان آسیب‌دیده فیکس میشوند و بدنه اکسترنال فیکساتور به شکل سازه‌ای تثبیت‌کننده بیرون از بدن قرار می‌گیرد.
جراحی الیزاروف شامل استفاده از دستگاهی مخصوص است که فیکساتور الیزاروف یا دستگاه الیزاروف نامیده می‌شود. الیزاروف نوعی اکسترنال فیکساتور است. این روش به افرادی توصیه می‌شود که تکنیک‌های بازسازی دیگر برای آن‌ها جوابگو نیست.
دستگاه الیزاروف
این مجموعه‌ای از فیکساتورهای اکسترنال است که شامل ٢ تا ٦ حلقه، پایه‌ها، مهره‌ی قابل تنظیم، و پین های مخصوص است (نوعی سیم که در جراحی‌های ارتوپدی کاربرد دارد). قاعدهی کارکرد این ابزار، تشکیل و تکمیل بافت استخوان است.
جراحی الیزاروف
مدت زمان جراحی به نوع استخوانی که جراح مورد درمان قرار می‌دهد بستگی دارد. این جراحی معمولاً با بیهوشی عمومی انجام می‌شود و اغلب شامل دو اقدام است:
- استئوتومی (برش استخوان)- ایجاد شکستگی در میان استخوان یا
- کورتیکومی- برش لایه‌ی بیرونی (کورتکس) استخوان
در طول جراحی:
- پین ها از پوست وارد استخوان میشوند
- بعد، پین ها از طرف دیگر استخوان خارج میشوند
- قسمت‌های بیرون‌زده‌ی سیم‌ها به حلقه‌های فلزی متصل میشوند
- این حلقه‌ها با تعدادی میله به هم وصل شده و محکم میشوند
- برای افزایش ثبات، سیم‌ها تحت کشش قرار می‌گیرند
- کورتیکومی با برش کورتکس استخوان انجام می‌شود
- پس از انجام تنظیمات لازم در پایه‌های بین حلقه‌ها، جراحی تمام می‌شود
با تداوم واکشش، استخوان جدید در فاصله‌ای ایجادشده تشکیل می‌شود. زمانی که واکشش به پایان برسد، فریم امکان محکم شدن استخوان را فراهم می‌کند. به محض پایان بهبودی، که معمولاً بین ٣ تا ١٢ ماه زمان می‌برد، فیکساتور الیزاروف تحت بیهوشی عمومی برداشته می‌شود.
مفهوم بلند کردن طول استخوان با جراحی الیزاروف
در این جراحی، استخوان‌ها به تدریج از هم دور میشوند (واکشش). این روش از توانایی طبیعی بدن برای ایجاد و رشد استخوان جدید در فاصله‌ی ایجادشده بهره می‌برد. این رشد استخوانی به‌تدریج و به شکلی کنترل‌شده به کمک فیکساتور الیزاروف، فضای خالی را پر می‌کند.
شاخص‌هایی برای جراحی
- شکستگی‌های شدید همراه با زخم
- شکستگی‌هایی که جوش نخورده‌اند (بهبود پیدا نکرده‌اند)
- شکستگی‌هایی که بد جوش خورده‌اند
- طول نامساوی اندام حرکتی و دفرمه بودن استخوان
- نامتقارن بودن یا عدم تناسب استخوان
- عفونت استخوانی (استئومیلیت)
آمادگی برای جراحی
پیش از جراحی، سوابق درمانی شما خصوصاً درمورد آلرژی به داروی بیهوشی مورد بررسی قرار می‌گیرد. ممکن است پس از آن آزمایش خون نیز گرفته شود. جراح از شما می‌خواهد:
- مصرف داروهایی که با بهبود استخوان تداخل دارند را قطع کنید.
- سیگار نکشید، زیرا این کار فرآیند بهبودی را به تعویق می‌اندازد.
- پس از جراحی، از کسی بخواهید شما را به منزل برساند (خودتان رانندگی نکنید)
خطرات جراحی
عوارض و خطرات احتمالی این جراحی شامل موارد زیر است:
- درد، کبودی، خونریزی، تورم، عفونت
- لخته شدن خون (ترومبوز وریدی عمقی)
- فلج شدن عصب
- سفت شدن دائمی مفصل
- احساس موقت گزگز روی پوست
- واکنش به داروی بیهوشی
پس از جراحی
پس از پایان جراحی، به شما توصیه می‌شود:
- طبق تجویز پزشک، مصرف داروهای مسکن را ادامه دهید.
- ناحیه‌ی تحت درمان را بالا نگه دارید تا ورم آن کاهش پیدا کند.
- فریم فیکساتور الیزاروف را تمیز و خشک نگه دارید.
- طبق توصیه‌ی پزشک، از پین مراقبت کنید.
- به دلیل خطر عفونت در محل پین، از رفتن به حمام خودداری کنید.
مزایای جراحی الیزاروف
جراحی الیزاروف مزیت های زیادی دارد. این موارد شامل:
- میزان تهاجمی بودن این نوع جراحی کمتر است
- مدت زمان بستری در بیمارستان کوتاه‌تر است
- مقدار خونریزی، عفونت و آسیب‌دیدگی بافت نرم کمتر است
- برای شکستگی‌های متعدد یا دفرمه بودن استخوان مناسب است
- برای جراحات باز و عفونت‌ها مؤثر است
- امکان جابجایی بخش‌های استخوان را فراهم می‌کند
- احتمال سفت‌شدگی و انقباض دائمی عضله کم است
- از قطع عضو و جایگزینی مفصل جلوگیری می‌کند
- عدم تقارن به میزان چند سانت را یکسان‌سازی می‌کند
- سرعت و زمان بهبودی سریع‌تر است
- امکان تحرک و تحمل وزن را فراهم می‌کند
- فشار را به‌طور مساوی تقسیم می‌کند
- بیمار در طول درمان امکان حرکت کردن دارد
- استخوان بازسازی‌شده فرسایش پیدا نمی‌کند
- برای افراد کم‌سن و سال و همین‌طور برای بزرگسالان کاربرد دارد
- احتمال ناتوانی یا عود بیماری، کم است
- طول درمان و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد
هنگام جراحی با فریم الیزاروف چه اتفاقی می‌افتد؟
جراحی فریم اللیزاروف معمولاً با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. مدت زمان جراحی و وسعت فرآیند درمانی به ناحیه‌ی تحت درمان بستگی دارد. پیش از جراحی با پزشک در این مورد صحبت کنید.
فریم شما شامل چهار حلقه است (٦-٤). پین ها به حلقه‌ها متصل هستند و از پوست شما عبور کرده و به استخوان می‌رسند. پین ها تحت کشش به حلقه های فلزی فیکس میشوند که لازم است در طول روند درمان تنظیم شوند. ممکن است لازم باشد در طول عمل برای کاهش درد پس از جراحی، داروی بی‌حس‌کننده تزریق شود. این کار باعث کرختی یا گزگز شدن آن عضو بدن می‌شود.
مدت زمان بستری در بیمارستان به وسعت جراحی بستگی دارد.
رفتن به منزل پس از جراحی فریم الیزاروف
شما امکان رانندگی ندارید، پس لطفاً از شخص دیگری بخواهید هنگام مرخصی شما را به منزل برساند. تا زمانی که جراح اجازه‌ی رانندگی نداده، امکان انجام این کار برایتان وجود ندارد.
در صورت نیاز، مصرف داروهای مسکن را ادامه دهید. میزان درد شما طی چند روز کاهش میابد. برای کاهش ورم، اندام تحت درمان را بالا نگه دارید.
ممکن است در روزهای اول، برای کارهایی ساده مثل شستشو، لباس پوشیدن و غذا خوردن به کمک نیاز داشته باشید. فراموش نکنید که فریم، موقت است. اگر کمی صبور باشید خیلی زود خودتان از عهده‌ی کارها برمی‌آیید.
قبل از رفتن به منزل، پرسنل بیمارستان نحوه‌ی تنظیم فریم را به شما نشان می‌دهند. لازم است محل پین‌ها کاملاً تمیز نگه داشته شوند. پرسنل نحوه‌ی تمیز کردن آن‌ها را به شما نشان می‌دهند. اگر محل پین در جایی باشد که خود بیمار به آن دسترسی ندارد، نحوه‌ی این کار به همراه بیمار یا پرستار او آموزش داده می‌شود.
لازم است پین را خشک و تمیز نگه دارید. به دلیل خطر عفونت محل پین‌ها، رفتن به حمام توصیه نمی‌شود. شاید جراح به شما توصیه کند قبل از تعویض پانسمان دوش بگیرید. ولی حتماً در این مورد مشورت کنید.
کارها و تمرینات را طبق توصیه‌ی متخصص فیزیوتراپی ادامه دهید. این تمرینات باعث رشد استخوان میشوند. طبق توصیه‌ی جراح از ابزار کمکی برای راه رفتن استفاده کنید.
سرعت بهبودی در هر شخص متفاوت است. مدت زمان نیاز به استفاده از فریم حداقل سه ماه است. ولی در اکثر موارد، بیماران باید بین ٦ تا ١٢ ماه از فریم استفاده کنند.
لازم است درمورد برگشتن به محل کار با پزشک مشورت کنید.
ممکن است این جراحی عوارضی را به همراه داشته باشد:
- درد
- خونریزی
- لخته‌های خون (ترومبوز وریدی عمقی)
- تورم
عوارض خاص پس از جراحی فریم الیزاروف شامل این موارد است:
- عفونت در جاهایی که پین به پوست نفوذ کرده
- کبودی یا خونریزی
- ترومبوز وریدی عمقی
- سفت شدن ماهیچه یا مفصل
- شکستگی پین
- یبوست (به دلیل مصرف قرص مسکن)
خلاصه جراحی الیزاروف
فریم الیزاروف یک فریم بیرونی است که جراحان برای افزایش طول یا تغییر شکل استخوان‌ها و یا برای درمان بدجوش خوردن یا جوش نخوردن شکستگی‌ها از آن استفاده می‌کنند.
فریم‌های الیزاروف برای درمان عفونت‌های استخوانی نیز کاربرد دارند. نوع فریم استفاده‌شده به اندامی که تحت درمان است، بستگی دارد.
وقتی فریم در جای خود قرار می‌گیرد، معمولاً حلقه‌های استیل ضدزنگ یا تیتانیوم با استفاده از پین هایی محکم به قسمت بالایی و انتهایی استخوان سالم متصل میشوند. فشار روی استخوان سالم وارد می‌شود و باعث می‌شود ناحیه‌ی تحت درمان بدون حرکت بماند و فشار از روی آن برداشته شود.
