جراحی اسکار و کلوئید | مانیکان
جراحان پلاستیک که در زمینهی درمان اسکار تخصص دارند، از تکنیکهای پیشرفتهی زیبایی و ترمیمی برای بهبود حالت ظاهری اسکار یا کوچک کردن آن بهره میبرند. در این جراحی سرپایی، جراحان بافت اضافهی اسکار را برمیدارند، پوست اطراف زخم و دیگر بافتهای نرم را ترمیم میکنند و احتمال بروز جای زخم پس از جراحی را به حداقل میرسانند.
برای رسیدن به بهترین نتایج در درمان اسکار هیپرتروفیک یا کلوئیدها، پزشکان اغلب علاوه بر جراحی، تزریق استروئید را نیز توصیه میکنند.
جراحی ترمیم اسکار
جراحی ترمیم اسکار میتواند حالت ظاهری آن را تا حد زیادی بهبود ببخشد و آن را با بافت اطراف آمیخته کند. اسکارهای بزرگ و قابل مشاهده اغلب در اثر آسیبدیدگی یا جراحی ایجاد شدهاند. بافت نرم اطراف زخم ممکن است باعث گودی، تورفتگی، ناهمواری یا برجستگی زخم در طول روند بهبودی شود.
هنگامی که برش جراحی ترمیم میشود، بخیهها میتوانند حالت اسکار را تغییر دهند. اگر پیش از ترمیم لایهی سطحی پوست بخیهها کشیده نشوند، ممکن است جای آنها تا همیشه باقی بماند و اسکارهایی به شکل خط راه آهن (railroad scar) ایجاد شود. ممکن است اسکارها در اثر آسیبدیدگی به شکل نامنظمی ترمیم شوند؛ مسئلهای که باعث میشود اسکار در قسمتی از پوست نسبت به قسمت دیگر برجستهتر باشد. به این نوع اسکار، trapdoor scar گفته میشود.
جراحی ترمیمی با استفاده از روشهای مختلف و بهرهگیری از مؤثرترین تکنیک براساس نوع، اندازه و محل زخم، توسط جراحان پلاستیک انجام میشود.
این امکان برای جراح وجود دارد که اسکار را کوچکتر کند، آن را در قسمتی که کمتر در معرض دید است قرار دهد یا تورفتگیها و گودیهای پوست در اطراف زخم را ترمیم کند.
ممکن است جراح با بهرهگیری از تکنیکهای زیبایی اسکار را به قسمتی که کمتر در معرض دید است، منتقل کند. برای اسکارهایی که روی صورت هستند، جراح میتواند با جابجا کردن آنها کاری کند که کمتر مشخص باشند. برای مثال ممکن است جراح اسکار روی گونه را به گوش نزدیکتر کند تا کمتر به چشم بیاید. برای لکههای پوستی ناشی از سوختگی ممکن است جراح با کوچک کردن بافت اسکار کاری کند که پوست ظاهر طبیعیتری داشته باشد.
دیگر تکنیکهای جراحی شامل تزریق مقدار کمی چربی-که معمولاً جراح از قسمت دیگری از بدن مانند ران یا شکم برمیدارد-در تورفتگیهای ناشی از زخمی باز است که خودبهخود ترمیم شده است.
برداشتن اسکار
در بعضی موارد، ممکن است توصیهی جراح این باشد که اسکار هیپرتروفیک یا کلوئید برداشته شود. مثلاً ممکن است لازم باشد کلوئیدها که از لبههای زخم اولیه فراتر رفتهاند برداشته شوند تا جراح بتواند پوست و بافت اطراف و همینطور لایههای زیرین را تا حد امکان ترمیم کند.
همچنین این احتمال وجود دارد که جراح به جای ترمیم اسکار هیپرتروفیک آن را بردارد. برداشتن اسکار باعث میشود جراح بتواند با بستن برش جراحی با استفاده از تکنیکهای زیبایی کاری کند که اسکار کوچکتر شده و کمتر مشخص باشد.
برای اسکارهایی که قسمت زیادی از پوست را پوشاندهاند-مثلاً جای سوختگی- ممکن است جراح از تکنیکهای ترمیمی مانند کشیدن پوست استفاده کند تا پوست نرمال جایگزین جای زخم شود. در این تکنیک، یک بالون کوچک زیر پوست سالم نزدیک جای زخم قرار داده میشود. در طول چند هفته پیش از جراحی، بالون به آهستگی با محلول آبنمک پر میشود تا پوست سالم کشیده شود. سپس، هنگام انجام جراحی برای برداشتن اسکار، جراح از این پوست کشیدهشده، برای جایگزینی پوست آسیبدیده یا سوخته استفاده میکند. پوست جدید خودبهخود ترمیم میشود.
پزشکان همچنین برای مواردی که اسکار در محل رویش مو مانند ابروها ایجاد شده، کاشت مو را توصیه میکنند. جراح با برداشتن فولیکولهای سالم مو، معمولاً از پشت سر، و قرار دادن آنها در محل زخم باعث میشوند ناحیهی آسیبدیده ظاهر طبیعیتری داشته باشد.
انتظارات پس از جراحی
پس از جراحی پزشک یک باند استریل روی زخم قرار میدهد. اگر جراحی وسیع باشد، ممکن است پزشک برای کاهش درد داروهای مسکن تجویز کند. همچنین شش تا هشت روز پس از جراحی لازم است به پزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی بررسی شود و در صورت لزوم بخیهها کشیده شوند.
پس از شش تا هشت هفته، پوست ترمیم میشود و اسکارهای جدید و کوچکتر هموار شده و همرنگ پوست اطراف میشوند. ممکن است بهبودی کامل یک سال طول بکشد. در طول این مدت، روند بهبودی تحت نظارت جراح خواهد بود.
در صورت لزوم، پزشک میتواند برای اسکار هیپرتروفیک یا کلوئید، تزریق کورتیکواستروئید تجویز کند. اگر سابقهی ابتلا به کلوئید دارید، ممکن است پزشک در ماههای پس از جراحی با تزریق کورتیکواستروئید از بروز مجدد آن جلوگیری کند.
علاوهبرآن، ممکن است جراح با بهرهگیری از پرتودرمانی خارجی پس از جراحی، از ایجاد کلوئید جلوگیری کند. این روش درمانی معمولاً ٢٤ تا ٤٨ ساعت پس از جراحی انجام میشود تا نتایج مطلوبی حاصل شود.