جراحی زخم بستر | مانیکان
دبریدمان جراحی زخم بستر، برداشتن بافت ناسالم یا مرده از روی زخم باز است.
چه قسمت‌هایی از بدن مستعد زخم بستر است؟
هیچ عضوی از بدن در برابر بروز زخم بستر در امان نیست. امکان بروز این زخم‌ها در هرجایی از بدن ممکن است، ولی امکان پیشروی زخم در بعضی از نواحی بدن بیشتر می‌باشد. جای زخم تاحدودی به حالت نشستن فرد بستگی دارد و تا حدی به این‌که فرد روی تخت است یا ویلچر مربوط می‌شود.
برجستگی‌های استخوان، به دلیل بیرون زدن‌شان اغلب وزن بدن را روی تشک یا سایر سطوح تحمل می‌کنند. زخم بستر معمولاً در این نواحی شکل می‌گیرد. چربی، بافتی نرم است که از فشار وزن بدن می‌کاهد، بنابراین کسانی که چربی کمتری در بدن‌شان دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
این نواحی اغلب بیشتر در معرض زخم بستر قرار می‌گیرند:
- پشت سر
- قوزک‌ها
- پاشنه‌ها
- باسن
- کمر
- زانوها
- ستون فقرات
برای تشخیص زخم بستر ، در قسمت پذیرش کلینیک درمان زخم یا بیمارستان‌های ویژه‌ی بیماری‌های حاد، همه‌ی بیماران تحت ارزیابی پوستی قرار می‌گیرند تا بروز زخم بستر یا داشتن علائم اولیه‌ی ایجاد زخم (١ تا ٥)، در آن‌ها مشخص شود.
زخم بستر تا چه حد می‌تواند جدی شود؟
- درجه ١: در درجه‌ی اول، زخم بستر تنها شکل گرفته و هنوز پوست را نشکافته است. حالت اولیه‌ی زخم بستر مانند لکه‌ای قرمز است. بعدها، ممکن است این لکه، تیره یا بنفش شود. ممکن است زخم بستر خارش داشته باشد، ولی درد زیادی ندارد. ممکن است متورم، گرم و سفت‌تر از نواحی اطراف باشد.
- درجه ٢: در این مرحله، پوست شکاف برمی‌دارد. خراش‌ها ظاهر خواهند شد و شاید تاول‌هایی پر از چرک در زخم باز وجود داشته باشد. حالا مطمئناً زخم، دردناک شده، ولی هنوز عمق زیادی ندارد.
- درجه ٣: حالا زخم مانند یک چاله باز شده و ملحفه قرمز شده است. زخم فشاری، بسیار دردناک است. پوست به کلی آسیب دیده و بافت زیرین قابل مشاهده است.
- درجه ٤: در این مرحله بافت، آسیب دیده و ماهیچه و استخوان قابل مشاهده هستند. این وضعیت بسیار خطرناک است.
در این لینک > خطرات زخم بستر
گزینه‌های درمانی برای زخم بستر چه مواردی هستند؟
زخم‌های فشاری در مراحل اولیه به اندازه‌ی مراحل پیشرفته نیاز به مداخله‌ی پزشکی ندارند. درمان باید در مراحل اولیه آغاز شود. درغیر این صورت، روند درمان بسیار سخت‌تر خواهد شد. این درمان‌ها امکانپذیر هستند:
- دبریدمان: دبردیدمان به معنای برداشتن بافت ناسالم یا مرده از روی زخم بستر یا زخم‌های دیگر است. دبریدمان جراحی یکی از راه‌های انجام این کار است، ولی راه‌های دیگری هم وجود دارد، مانند دبریدمان شیمیایی، مکانیکی، بیولوژیکی و حتی اتولایتیک. تصمیم درمورد نوع دبریدمان به عهده‌ی پزشک و بیمار یا نماینده‌ی قانونی بیمار است.
- وکیوم زخم: یک متخصص با استفاده از وکیوم زخم مایعی که از آن ترشح می‌شود را خشک می‌کند و به این ترتیب از بروز عفونت جلوگیری می‌کند و روند بهبودی را نیز ارتقاء می‌بخشد. روی زخم با آستری غیرقابل‌نفوذ پوشانده می‌شود و بعد یک پمپ، زخم را خشک می‌کند.
- جراحی بازسازی نقص بافتی: بیماری که بافت و پوست او از بین رفته، ممکن است به جراحی بازسازی نقص بافتی در نواحی اطراف زخم نیاز داشته باشد. جراح می‌تواند پوست سالم را از جای دیگر بدن بردارد و آن را به محل زخم پیوند بزند.
- کلستومی: مدفوع انسان می‌تواند بر زخم فشاری تأثیر بگذارد و میزان بروز زخم بستر را نیز افزایش دهد. کیسه‌ی کلستومی مدفوع را پیش از این‌که به روده برسد، جمع می‌کند و به این ترتیب از بدتر شدن یا حتی ایجاد چنین زخمی پیشگیری می‌کند.
- قطع عضو: در این جراحی یک قسمت یا کل عضوی از بدن برداشته می‌شود. ممکن است در موارد حاد که بافت نکروز (بافت‌مردگی) جان بیمار را تهدید می‌کند، این جراحی لازم باشد.
انواع دبریدمان
- دبریدمان شیمیایی: دبریدمان شیمیایی یک زخم، شامل استفاده از آنزیم‌ها برای تجزیه‌ی بافت مرده و بالا بردن رشد بافت سالم به جای آن است.
- دبریدمان اتولایتیک: دبریدمان اتولایتیک از آنزیم‌های خود بدن استفاده می‌کند. یک پانسمان مرطوب روی زخم قرار می‌گیرد و روند بهبودی آن آغاز می‌شود. این گزینه برای کسانی مناسب است که بدن‌شان آن‌قدر ضعیف است که نمی‌تواند خودش را بهبود بخشد.
- دبریدمان جراحی: ممکن است جراح با استفاده از تیغ بیستوری (اسکالپل) بافت مرده را از روی زخم عفونی بردارد. معمولاً، این روند مستلزم نوعی بازسازی زخم است. دبریدمان جراحی اغلب به‌عنوان آخرین راه‌حل درنظر گرفته می‌شود، زیرا پروسه‌ی بهبودی آن دردناک و طولانی است.
- دبریدمان مکانیکی: روشی دردناک برای پاکسازی زخم. در دبریدمان مکانیکی یک پارچه‌ی خیس روی زخم قرار داده می‌شود و اجازه می‌دهد خشک شود. بعد، پارچه با فشار از روی زخم برداشته می‌شود و بافت مرده و گاهی بخشی از بافت زنده‌ی پوست با آن جدا می‌شود.
